• Arıların 20 milyon yıldır bal ürettiklerini,
• 10 kg. bal için yaklaşık 30 bin arının 20 milyon çiçekten nektar toplaması gerektiğini,
• Arıların, çiçeklerden 1 kg. bal toplamak için, dünyanın çevresini 6 defa dolaşacak kadar uçtuklarını,
• Arıların bal üretmenin dışında, doğal yaşamın devamı için çok önemli işlevleri olduğunu, bitkilerin arılar sayesinde döllenerek üreyebildiklerini,
• Mısır’da firavun Tutankamon’un mezarında tahtadan yapılmış bir kutuda bulunan 13 kilo balın 3.800 yıldır bozulmamış olduğunu,
• Balın antibakteriyel özelliğinin Asurlularca keşfedildiğini,
• Arıcılığın bir tarımsal faaliyet olarak ilk çağlardan beri yapılageldiğini,
• Bugün başta Çin olmak üzere, pek çok ülkede hastalıkları sadece arı ürünleriyle tedaviyi amaçlayan Apiterapi merkezlerinin kurulduğunu ve giderek yaygınlaştığını,
• Balın 45°C’nin üzerinde ısıtılmaması gerektiğini; ısıtılırsa, besleyici bazı özelliklerini kaybedeceğini,
• Balın, çocukların bedensel gelişimi için mutlaka gerektiğini ancak bir yaşından küçük çocuklara bal yedirmenin sakıncalı olabileceğini…

   Bal, nektar olarak bilinen kolay bozulan ince tatlı sıvının, arıların vücutlarından salgıladıkları bir takım enzimlerle işlenmesi sonucu, dayanıklı, yoğun ve yüksek besin değeri içeren bir gıda maddesine dönüştürülmesi ile elde edilir.

   Tarlacı arı kovana getirdiği balı ilk boş bulduğu peteğe bırakmakta ve tekrar nektar toplamak için kovan dışına çıkmaktadır. Petek gözüne konulan bal, kovan içi hizmeti yapan arılar tarafından alınıp ballıktaki peteklere taşınır. Balıktaki peteklere konulan yarı olgunlaşmış bal, arılar tarafından suyu uçurulup olgunlaştırılır. Bal konulan petek gözleri balın suyunun uçurup olgunlaştırılmasından sonra balmumu salgılayan arılar tarafından kapatılır ve hazır hale getirme gelmiş olur.

   Balla ilgili merak edilen önemli bir konu süzme olarak satılan balların bir süre sonra kristalleşmesinin bir problem teşkil edip etmediğidir.

   Bu durum bazen bala şeker şurubu katılmış olduğu şeklinde yanlış yorumlanır. Ancak bu inanış gerçeğin tam aksidir. Zira şeker şurubu ilave edilmiş ballar çok uzun süre kristalleşmeden kalabilir. Saf ve doğal ballar ise, balın elde edildiği çiçeklerin türüne göre değişmekle beraber, özellikle kış aylarında ve soğukta muhafaza edildiği taktirde birkaç ay gibi kısa bir sürede kristalleşebilmektedir.

   Bu kesinlikle doğal bir olay olup, balın tüketilmesini önleyici bir problem değildir. Bal kristalleşmiş haliyle de tüketilebileceği gibi, 40 – 45 °C’lik sıcak su dolu bir kabın içerisinde balım ısıtılması suretiyle kristaller çözdürülüp bu şekilde de tüketilebilir.
Balda kristalleşme hiçbir şekilde bala yapılmış bir hilenin göstergesi değildir.

   Kristalleşmiş balın tüketilmesinde, sağlık açısından hiçbir sakınca yoktur.

   Kristalleşmenin başlıca sebepleri; balın oluşmasında yararlanılan çiçeklerin türü, balın içerdiği hava kabarcıkları, polen ve diğer partiküllerin miktarı, balın depolandığı yerin nem ve sıcaklığı ile ambalaj kaplarının çeşididir. Balın kristalleşmesi tabii bir olaydır.

   Markalı Bal Alın; Balın kalitesini tadarak ya da başka herhangi bir duyusal özelliğinden anlamak mümkün değildir. Açıkta satılan ballarda, riski tüketici, markalı bazıları ise riski ambalajlayan firma taşır.

   Süzme Bal Alın; Her ne kadar petek ballarda hile yapılmayacağı yolunda bir inanış varsa da bu ballar da araya şeker yedirilmek suretiyle imal edilebilmektedir. Ayrıca arıcılıkta kullanılan ilaç uygulamalarının pek çoğu direk petekler üzerine olmaktadır. Dolayısıyla petekli balda kalıntı riski yüksektir.

   Markayı sorgulayın; Aldığımız balığın markasını yıllar içerisinde kanıtlamış, güvenli bir marka olmasına, üründe parti numarası, dolum tarihi, son kullanma tarihi, firma adı ve adresi, telefonu gibi ürün ve firma kimliğini açıkça belli eden ibarelerin bulmasına ve kapakta garanti bandı olmasına dikkat ediniz. Tüm bunlara ilave olarak markayı üreten firmanın, kalite kontrol sistemini ve bal konusunda uzman deneyimli kadroya sahip olup olmadığını hijyen, şartlarda üretim yapıp yapmadığını sorgulayınız.

   Etiketi iyi inceleyin; Doğal bal sadece Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği’ne uygun olarak satışa sunulabilir. Ancak bağlı olmadığı halde isminde bal geçen bazı ürünler “Bal Aromalı Şurup” adı altında satışa sunulabilmektedir. Bu durum etiketlerinde kolayca okunacak formatta belirtilmemektedir. Bu ürünleri bal zannederek almamak için, aldığınız ürünün etiketini iyice okuyunuz.

   Balın kalitesi, hilesiz ve kalıntısız olmalarıyla ilgilidir. Hilesiz ve hiçbir kalıntı içermeyen ballar kaliteli olarak nitelendirilebilir. Çiçek balı ya da çam balı daha kalitelidir şeklindeki bir yaklaşım yanlıştır.

    Balın tadı, kokusu veya rengine bakarak, kalite kriteri belirlemek doğru değildir. Balın kalitesi yani tamamen doğal ve sağlıklı olup olmadığı, sadece laboratuvar analizleri ile tespit edilebilir.

   Ballar elde ediliş kaynaklarına göre çiçek balı ve salgı balı olarak sınıflandırılabilirler. Balın hammaddesi nektardır ve dünyada üretilen balın büyük bir kısmının nektarı, çiçeklerden gelmektedir. Ancak bir miktar bal da çiçek olmayan kaynaklardan elde edilir. Örneğin salgı balı bu şekilde üretilmektedir.

   Salgı da yine bitki kaynaklı bir sıvıdır ancak çiçekle ilgisi yoktur. Salgı bazı bitki emici böceklerin salgıladığı şeker içeren bir sıvıdır. Çam balı ülkemizin dünyaca ünlü salgı balı çeşididir. Ülkemiz çam balı üretiminde dünya birincisi olup, ihracatta da önemli bir yer tutmaktadır.